Gost emisije Špica bio je Haris Plakalo, generalni sekretar Evropskog pokreta u Bosni i Hercegovini. Tema razgovora bila je Dan Evrope, koji se obilježava 9. maja, kao i savremene prijetnje fašizmu.
Govoreći o historijskom kontekstu nastanka Evropske unije, Plakalo je podsjetio da su njeni temelji postavljeni još krajem 1940-ih godina.
„Sama konfiguracija Evropske unije nastala je malo prije 1950. godine, tačnije 1949., kada je osnovana Zajednica za ugalj i čelik. To je bila inicijativa tadašnjeg ministra vanjskih poslova Francuske, Roberta Schumana, s ciljem stvaranja pakta između Njemačke i Francuske koji bi se fokusirao na ekonomsku i industrijsku saradnju“, pojasnio je Plakalo.
Dodao je da je upravo 1950. godine predložena tzv. Šumanova deklaracija, koja je postavila temelje EU kakvu danas poznajemo.
Na pitanje o borbi protiv fašizma u današnjem vremenu, Plakalo je istakao da fašizam, iako često viđen kao historijski pojam, u ideološkom smislu i dalje postoji. „Fašizam i dalje živi, ne samo u BiH, već i u regiji i širom Evrope. To je nešto protiv čega se svi moramo kontinuirano boriti“, rekao je.
Upozorio je i na razna tumačenja Dana Evrope, posebno u kontekstu savremenih globalnih dešavanja. Kao primjer je naveo Moskvu, gdje se 9. maj proslavlja glamuroznom vojnom paradom kao Dan pobjede nad fašizmom, ali je istakao da se takve manifestacije teško mogu uskladiti s vrijednostima na kojima je izgrađena Evropska unija.
Posebno se osvrnuo na aktuelnu situaciju u Ukrajini, rekavši da se agresija Rusije ne može opravdati principima antifašizma niti vrijednostima EU. Izrazio je nadu da će budući period donijeti smirivanje tenzija, ne samo u Ukrajini, nego i u drugim kriznim regijama.
„Svijet je trenutno obuhvaćen brojnim sukobima. Imamo eskalaciju između Indije i Pakistana – sve to negativno utiče na čovječanstvo“, zaključio je Plakalo.
Više u videu:
